Kelime anlamı arınma olarak bilinen ”Katharsis” Aristoteles’in poetika adlı yapıtından alınmış olup ilgili yapıtta trajedinin seyirci üzerindeki etkisini anlatır. (https://tr.wikipedia.org/wiki/Katarsis)
Tanımda bu kelime size çok uzak gelse de sizler bu kelimeyi ”Ağla rahatlarsın” ”Anlat açılırsın” ”İçinde tutma söyle” olarak günlük hayatta birçok kez kullanıyorsunuz.
Bu kelimeyi ilk kez Gülse Birsel’in ”Aile Arasında” filminde duydum.
“Ağlamak mı oluyo acaba o! Katharsis yaşadık heralde. Böyle neyin var neyin yok biriktirip duygu boşaltması yani” diyor. Biraz daha araştırdığımda kelimenin milattan önce 350 yıllarından günümüze kadar değişmemiş bir anlamla geldiğini gördüm.
Aristoteles Katharsis’i tiyatro seyircilerinin gösteriye içlerinde biriken duygu yoğunluğunu, sahnedeki oyunun bir yerinden yakalatıp boşaltması ile ele almış.
Tragedyanın görevi uyandırdığı acı ve korku duygularıyla ruhun tutkulardan arınmasını sağlamaktır”
ARİSTOTELES/POETİKA
Tabii ki terim olmaktan çıkıp günümüzde psikoterapide yöntem, günlük hayatta eylem olarak yerini almıştır. Psikoterapide Aristo’nun kullandığı Katharsis teriminin yüzyıllar sonra Sigmund Freud ve Joseph Breuer tarafından ”Katartik Metod” diye adlandırdıkları bir yöntem olarak kullandılar.Bu yöntem baskılanan duyguların hipnoz ya da terapi yoluyla açığa çıkarılıp serbest kalmasını sağlayan terapötik bir stratejidir ve bunun için geçmişte yaşanılan olayları ortaya çıkarmamızı ve iç dünyamıza ittiğimiz, baskıladığımız problemlerimizi serbest bırakmamızı amaçlar.
Katharsis Freud için çok önemli bir araçtı. Bu konuda çalışan diğer bir diğer uzman da Jakob Levy Moreno’ydu. Moreno’nun yöntemi duyguların kurtarılmasını ele alan bireysel veya grup içinde teatral egzersizlerle yapılan psikodrama tekniğidir. Psikolojide Katharsis, iyileşme sürecinde bir anahtardır.O, bizde birikmiş olan gerilimi salıvermemize yardım eder. Asıl nokta şudur ki; insanlar da balonlar gibi şişerler ve patlamaları gerekir. Modern zamanda ufak çaplı katharsisler bu büyük duygu patlamalarını hafifletiyor olabilir. Aksi bir iddia da bir insanın baskılanmış bütün öfkesini açığa çıkarmasını izin verirsek rahatlama ve arınma yerine öfke halini şiddetlendirebiliriz ve dolayısıyla katharsis saldırgan davranışı azaltmak yerine çoğaltmaya da neden olabilir.
Bu konunun hala araştırma konusu olmasının yanı sıra öfke patlamalarının kontrollü yapılmaması sonucu halk arasında cinnet diye tabir ettiğimiz ve geçiren kişinin başta kendi olmak üzere çevresindekilere (akraba,eş,dost,çocuk,tanıdık,sevgili), yakınlık derecesini dahi unuttuğu ve sonucunun büyük olasılıkla yakınlarının ölümüyle olan, toplumsal bir probleme dönüştüğü göz ardı edilemez bir gerçektir. Bunun önüne geçmek sizin elinizdedir. Eğer sıkıntılarınız, problemleriniz varsa paylaşın ki çoğalıp, büyük bir yıkıma ve karşımıza 3.sayfa haberlerinin faili olarak çıkmanıza sebep olmasın.