”Koyamam kargayı bülbül yerine, çiçek açmış dikeni gül yerine”
Bugün ilklerin yazarı İbrahim Şinâsî ‘nin ölüm yıl dönümü. Şinasi’nin doğumuyla ilgili net bir bilgi olmamakla birlikte araştırmacılar doğumu için 1826 yılını uygun bir tarih olarak belirlemişlerdir. Kırk beş yıllık yaşamı boyunca birçok esere imza atan Şinâsî‘nin arkasında bıraktıklarına gelin birlikte göz atalım.
Bir kumrusun sen tabl-a muvafık
Yapsam yuvanı sinemde layık
Can u gönülden ben oldum aşık
Yapsam yuvanı sinemde layık
Tek perdelik bir oyun olan ‘Şair Evlenmesi’ Edebiyatımızın yazılan ilk tiyatrosudur. Görücü usulü evliliği konu alan oyun Şinasi tarafından Tercüman-ı Ahval gazetesinde dizi olarak yayınlanmıştır.Bu eserin bir diğer önemli yanı ise Fransa ‘da eğitimini tamamlayan Şinasi noktalama işaretlerini ilk olarak bu eserinde kullanmış ve Türkçede ilk defa noktalama işaretleri bir eserde kullanılmaya başlanmıştır.
‘’Şair Evlenmesi’nin ehemmiyeti, sade ilk tecrübe oluşunda kalmak. Bu küçük piyeste bugün bile alınacak dersler vardır.’’
Değil mi Tanrı’nın ihsânı akl-ü kalb-ü lisan,
Bu lûtfu etmelidir fikr-ü şükr-ü zikr insan.
Bu gazetenin, bizim için önemli yanı ‘ilk özel gazete’ olmasıdır. Âgâh Efendi tarafından kurulan bu derginin kaderini şekillendiren isim ise Şinâsî’dir. Şinâsî, gazetenin amacını açıklayan ”Tercüman-ı Ahval Mukaddime”sini yayınlayarak, basında imzalı başyazı geleneğini başlatan ilk gazete örneğini oluşturmuştur. Aynı zamanda bu mukaddime makale niteliği taşımaktadır.
Batı etkisinde Türk Edebiyatının duayen isimlerinden olan Şinâsî ‘Klasisizm’ akımından etkilenmiştir.Yaptıkları elbette ki bunlarla sınırlı değildir. Kendisi çıkardığı eserlerde halkı eğitmeye yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Divan Edebiyatında kullanılan nesir geleneğini en sade biçimde aktarmaya çalışmıştır. Şinâsî ,edebiyatı bizlere en sade haliyle sunmaya çalışmış aynı zamanda Divan Edebiyatının süslü dilini halkın anlayacağı düzeye indirgemiştir. İlerleyen zamanlarda tek başına Tasvîr-i Efkâr gazetesini çıkararak adından söz ettirmeye devam etmiştir.Şiir kitaplarına isimlendirme özelliğini kazandıran ilk şairimizdir. Kırk beş yıllık ömründe ilkleri hayatına sığdırmayı başaran Şinâsî kendinden sonraki birçok yazara önderlik etmiştir.
