Falih Rıfkı Atay’ın Anısına

1894 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Ortaokulu Mekteb-i Tahsil’de, liseyi ise Mercan İdadisi’ nde tamamladı.1908 yıllında giriği Darülfünun Edebiyat Fakültesinden 1912’de bitirdi.

İlk yazıları 1911’de Servetifünun dergisinde yayınlandı. 1912’den itibaren Tanin gazetesinde düzyazılar yayımladı. 1913’te Talat Paşa’nın hususi kalem memurluğunu yaptı ve memuriyetliği bu sayede başladı. Bu dönemdeki yazıları Türkçülük ve Türkçecilik akımlarının etkisini taşıyordu.

Büyük savaşın ilk yıllarında Suriye’de Cemal Paşa’nın yanında 4. Ordu karargahı 2. Şubesinde ihtiyaç zabitiydi. Savaşın son yılında da Cemal Paşa Bahriye Nazırı olunca Bahriye Nezareti hususi kalem müdür muavini oldu. 1918 yılında Kazım Şinasi Dersan, Necmettin Sadak, Ali Naci Karacan ile birlikte çıkardıkları Akşam gazetesinde günün fıkraları başlığı altında sürekli yazılar yazdı. Burada Kurtuluş Savaşı’nda Mustafa Kemal’i destekleyen yazılarından dolayı idam isteğiyle Divan-ı Harp’e verildi. Yargılanmanın uzaması ve İnönü zaferi sonucu serbest bırakıldı.

10 Eylül 1922’de Anadolu’ya geçti. Tanin ve Hakimiyet’i Milliye’deki yazılarıyla Mustafa Kemal’ i milli mücadelede destekledi. 1923’te TBMM’ye girdi ve 27 sene milletvekilliği yaptı. Bunun yanında Hakimiyet’i Milliye, Ulus, Hürriyet gazetelerinde başyazarlık yaptı. Yazılarında Batılılaşmayı ve Atatürk devrimlerini savundu. Yeni Türk alfabesinin hazırlanmasında görev aldı. 1950’lerde Dünya Gazetesini kurarak muhalefete geçti, yeni iktidara karşı Atatürk’ü savundu. Son zamanlarına kadar bu gazetenin başyazarlığını yaptı. Atatürk’e bağlılığı ve yakınlığıyla da tanınan Atay, Atatürk ile ilgili anılarını Atatürk’ün Bana Anlattıkları, Çankaya, Atatürk Ne İdi? adlı kitaplarında toplamıştır.

Atay, vurgulu muazzam anlatımı ve duru diliyle kalemi en nadir yazarlardan biriydi. Türkçeyi abartıdan, sanattan uzak ama olabildiğince etkili kullanmayı amaçladı. 20 Mart 1971’de kalp krizi sonucu hayatını yitirdi.

ESERLERİ

ANI

  • Ateş ve Güneş
  • Zeytindağı
  • Mustafa Kemal’in Mütareke Defteri
  • Mustafa Kemal’in Ağzından Vahdettin
  • Çankaya
  • Batış Yılları
  • Kurtuluş
  • Atatürk Ne İdi?
  • Bayrak

GEZİ YAZISI

  • Faşist Roma
  • Kemalist Tiran
  • Kaybolmuş Makedonya
  • Deniz Aşırı
  • Yeni Rusya
  • Moskova-Roma
  • Bizim Akdeniz
  • Taymis Kıyıları
  • Tuna Kıyıları
  • Hind
  • Yolcu Defteri
  • Gezerek Gördüklerim

FIKRA

  • Eski Saat
  • Niçin Kurtulmamak
  • Çile
  • İnanç
  • Pazar Konuşmaları