Yunan mitolojisine göre Demeter, hasat, bereket ve tahıl tanrıçasıdır. Homeros destanlarında “Güzel Saçlı Kraliçe” ya da “Güzel Örgülü Demeter” isimleriyle tanıtılır.
Güzel tanrıçadan saçları bazen omuzlarına dökülürken bazen kıvırcık, bazen ise örgülü olarak bahsedilmiştir. Genellikle baygın bakışlı olan Demeter, sağ elinde buğday başağı sol elinde meşale ile tasvir edilir.
Roma mitolojisinde Cares denilen tanrıça, ekinleri, içlerinde en çok buğdayı temsil etmektedir ve aynı zamanda anne sevgisini simgelemektedir.
Olympos kralı Zeus’un kardeşi olan Demeter, Rheia ve Kronos’un kızıdır. Demeter ile Zeus arasında yasak bir birliktelik geçer. Bu birliktelikten Persephone; Poseidonla birlikteliğinden ise Arion ile Despoina dünyaya gelir.
Thebai’nin kurucusu Kadmos ve Harmonia’nın düğününde aşık olduğu İasion ile birliktelik yaşayan Demeter’in bu ilişkiden Ploutos isimli çocuğu doğar.
Yeryüzündeki ekinlerin tanrıçası Demeter, aynı zamanda mevsimleri simgeleyen bir efsaneye de Zeus’tan olan kızı Persephone ve yeraltı tanrısı Hades ile konu olmuştur.
HADES’İN PERSEPHONE’Yİ KAÇIRIŞI
Yeraltı tanrısı Hades, Persephone’u görür ve aşık olur. Onunla evlenme izni almak için Zeus’a gider. Kızının Hades ile evlenmesini isteyen Zeus bir yandan kızına çok düşkün olan Demeter’in buna asla izin vermeyeceğinden emindir. Çünkü bu evlilik gerçekleşirse güzel Persephone, yeraltı dünyası Tartaros’ta yaşamak zorunda kalacaktır. Bu yüzden Zeus bu teklife karşı ne istekli ne de isteksiz davranır. Bundan güç alan Hades, Persephone’u kırda çiçek toplarken kaçırır ve Tartaros’a götürür. Bazı kaynaklarda Hades’in teklifini reddedemeyen Zeus’un kaçırma olayına yardımda bulunduğu yer almaktadır.
Hiçbir şekilde kızına ulaşamayan Demeter, sonunda tüm olanlara şahit olan birini bulur: Güneş tanrısı Helios. Demeter’e her şeyi anlatır ve Zeus’un bu duruma göz yumduğu söyler. Aynı zamanda diğer Olympos tanrılarının da bu işe bulaştığını, ses çıkarmadığını öğrenen tanrıça Olympos’u terk eder ve hiçbir görevini yerine getirmez. Tüm dünyayı kıtlık alır, ne tarlalardan hasat toplanır ne bahçelerde meyveler büyür.
Bu duruma daha fazla dayanamayan Zeus, Demeter’e haber yollar ancak Demeter kızı dönmeden toprağa bereket getirmeyecek, Olympos’a da geri dönmeyecektir.
Zeus elçisi Hermes ile yeraltı tanrısı Hades’e haber yollar “Eğer Persephone’yi geri vermezsen bu hepimizin sonu olur” der.
Ayrıca Zeus, Demeter’e de “Kızına tekrar kavuşabilirsin, dua et ki o ölüm meyvesini (nar tanesi) yememiş olsun” diye haber yollar.
Kaçırıldığından beri mutsuz olan ve hiç bir şey yemeyen Persephone’un yanına gelen Hades, Zeus’tan gelen haber ile kıza döner ve “Senin burada mutsuz olduğunu görüyorum, ayrıca annende yeryüzünde senin için gözyaşı döküyor. Bu yüzden seni eve göndermeye karar verdim” der.
Hermes ve Persephone’nun yola çıkacağı sırada Hades’in bahçıvanı Askalaphos, “Sevgili Persephone’yi sizin bahçenizdeki ağacın birinden nar koparıp yerken gördüm ve kızın ölüm yiyeceğinden tattığına tanıklık etmeye hazırım” der. Bunun üzerine Hades bahçıvanı da Olympos’a gönderir.
(Kimi kaynaklarda Hades’in Persephone’yi kaybetmemek için narı kendisinin yedirdiği yazar.)
Kızının ölüm yiyeceğinden tattığını duyan Demeter çılgına gönder ve “Artık ne Olympos’a geri döneceğim ne de lanetimi topraktan geri alacağım” der.
Zeus’un ricası üzerine Hades’in annesi Rhea araya girer, Zeus ile Demeter’e yalvarırlar ve bir anlaşma yaparlar. Anlaşmaya göre Persephone, yılın üç ayını Hades ile beraber Ölüler Diyarı’nın Kraliçesi olarak, kalan dokuz ayı ise annesi ile yeryüzünde geçirecektir.
Hakete ise bu anlaşmanın hakemi olacak ve tarafları kontrol edecek aynı zamanda Persephone’e göz kulak olacaktır.
Bu anlaşma ile her şey yoluna girer, mevsimlerin düzeni yeniden oluşur. Güzel Persephone her yıl sonbahar ekinlerinin hasatından sonra, kış zamanı için Hades’in yanına dönecektir ve bu süre zarfında dünya Demeter tarafından çorak bırakılacaktır.
Güneş tanrısı Helios’un dünyayı ısırması ile birlikte Persephone yeraltından çıkacak ve annesine dönecektir. Demeter de bu mutlulukla tüm çiçek veren tohumların açmasını sağlayacaktır.
Son olarak kendi çekimimiz olan bu fotoğrafı sizlerle paylaşmak isterim:
Çiçeklerinizin hiç solmaması dileğiyle. ?
